برای اینکه از حرکت صحیح خودرو در جاده‌ها و مسیرهای شهری اطمینان داشته باشید، باید همیشه لوازم یدکی آن را همراه خود داشته باشید. انواع لوازم یدکی خودرو خیال شما را بابت عبور از مشکلات احتمالی راحت می‌کنند اما منظور از لوازم یدکی خودرو چیست و این لوازم شامل چه مواردی می‌شوند؟ در این مطلب، به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.

آشنایی کامل با انواع لوازم یدکی خودرو

زمان مورد نیاز برای مطالعه این مطلب: ۹ دقیقه

قطعات و لوازم به کار رفته در هر وسیله‌ی نقلیه برای همیشه سالم نمی‌مانند. این قطعات و لوازم ممکن است با گذشت زمان، بروز حوادث یا وقوع تصادفات رانندگی فرسوده شده یا از بین بروند. برای پیشگیری از این موارد، شرکت‌های تولیدکننده خودرو همیشه از این قطعات و لوازم به اندازه بیشتر تولید می‌کنند. به عبارت دیگر، لوازم یدکی خودرو به لوازم و قطعاتی گفته می‌شود که به صورت اضافی و یدکی در اختیار صاحبان خودروها قرار می‌گیرند

در بیشتر موارد، تولید انواع لوازم یدکی خودرو توسط شرکت‌های سازنده‌ی خودرو انجام می‌شود. بااین‌حال، شرکت‌هایی نیز وجود دارند که کار آن‌ها فقط تولید و عرضه این لوازم و قطعات است. در حالت اول، امکان اینکه لوازم یدکی تقلبی باشند، تقریباً وجود ندارد اما در حالت دوم و در برخورد با برخی شرکت‌ها و افراد سودجو، ممکن است لوازم یدکی تقلبی دریافت کنید

این لوازم یدکی معمولاً با تقلید از محصولات باکیفیت و شناخته شده تولید می‌شوند و سازنده‌ی آن‌ها مارکی شبیه به برندهای معتبر روی محصولات حک می‌کند. به این ترتیب، مشتری به اشتباه و با تصور خرید محصول اصلی، جنس تقلبی خریداری می‌کند. به همین دلیل، توصیه می‌شود که انواع لوازم یدکی خودرو را از شرکت‌های خودروسازی یا شرکت‌های معتبر تولید لوازم یدکی خریداری کنید

انواع لوازم یدکی خودرو شامل چه مواردی می‌شود؟

لوازم یدکی خودرو انواع مختلفی دارد که بر اساس محل به‌کارگیری به دسته‌‌های زیر تقسیم می‌شوند

لوازم یدکی مرتبط با بدنه‌ی خودرو نظیر چراغ خودرو، گلگیر یا سپر خودرو

لوازم یدکی که به جلوبندی خودرو مربوط می‌شوند مثل سیستم تعلیق یا فرمان، سگ‌دست و بوش

لوازم یدکی به کار رفته در داخل خودرو مانند داشبورد و کنسول دنده

قطعات و لوازم یدکی که برای خنک شدن خودرو به کار می‌روند مثل رادیاتور و فن‌های موتور خودرو

لوازم یدکی که برای تعمیر یا نگهداری از موتور خودرو و قطعات آن کاربرد دارند نظیر کابل یا وایر شمع خودرو و واشر سرسیلندر خودرو

لوازم یدکی که برای نگهداری یا تعمیر سیستم انتقال قدرت وسیله‌ی نقلیه به کار می‌روند مانند دیفرانسیل

قطعات و لوازم یدکی برقی خودرو که شامل برخی قطعات نظیر دینام، سنسورها یا سیستم‌های مانند آن می‌شوند

پرکاربردترین انواع لوازم یدکی خودرو

پس از معرفی اجمالی انواع لوازم یدکی خودرو، می‌توانید این قطعات را راحت‌تر تشخیص بدهید. بااین‌حال، هر راننده‌ای باید مهم‌ترین این لوازم و قطعات را بشناسد. در ادامه، با مهم‌ترین و پرکاربردترین لوازم یدکی خودرو آشنا می‌شوید

موتور خودرو

موتور هر خودرو اصلی‌ترین بخش آن است. در سیلندرهای این قطعه‌ی مهم سوخت لازم برای حرکت خودرو سوزانده می‌شود. بدون موتور سالم، هیچ وسیله‌ی نقلیه‌ای به حرکت در نخواهد آمد. موتور وسایل نقلیه خود به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود؛ موتورهای احتراق داخلی (ICE)، الکتریکی (EV) و هیبریدی (Hybrid)

موتورهای احتراق داخلی با سوخت‌های فسیلی و تجدیدناپذیر کار می‌کنند. سوخت‌هایی مانند بنزین و گازوئیل در این موتورها سوزانده می‌شوند تا خودرو به حرکت در آید. این موتورها ممکن است از طریق جریان هوا یا مایع مخصوص خنک شوند

در مقابل، موتورهای الکتریکی به خودروهای برقی اختصاص دارند. این موتورها با جریان الکتریسیته‌ای  که در نیروگاه‌هایی نظیر نیروگاه خورشیدی یا بادی و یا سایر انرژی‌های تجدیدپذیر تولید شده، کار می‌کنند. خودروهای برقی با چنین موتورهایی به حفظ منابع و سوخت‌های فسیلی کمک می‌کنند. همچنین، می‌توانند در کاهش آلودگی هوا نقش مؤثری داشته باشند

دسته‌ی سوم از انواع موتور خودرو، موتور هیبریدی یا ترکیبی است. این نوع موتورها خود از دو یا چند موتور دیگر تشکیل می‌شوند. رایج‌ترین موتورهای هیبریدی موتورهایی هستند که هم با جریان برق و هم با احتراق سوخت کار می‌کنند. خودروهای هیبریدی معمولاً از جریان الکتریسیته و سوخت‌های فسیلی هر دو تغذیه می‌شوند و یکی از این دو نوع منبع انرژی در مواقع ضروری و در صورت اتمام دیگری به کار می‌رود

تعمیر موتور خودرو از هر نوعی که باشد، باید توسط تعمیرکار حرفه‌ای انجام شود زیرا به مهارت، تخصص و تجربه زیادی نیاز دارد

دیسک و لنت خودرو

همان‌طور که به حرکت در آمدن یک خودرو اهمیت دارد، توقف به موقع آن نیز مهم است. عملکرد اصلی سیستم ترمز خودرو نیز توسط دیسک ترمز خودرو انجام می‌شود. دیسک ترمز به شکل دایره است که روی بلبرینگ تایرها قرار داشته و هم‌زمان با چرخ‌های اتومبیل می‌چرخد. این قطعه با پیچ و مهره‌های مخصوص روبه‌روی لنت ترمز قرار می‌گیرد. لنت ترمز نیز مسئول کاهش سرعت دیسک است. در واقع، وقتی شما پدال ترمز خودروی خود را فشار می‌دهید، لنت متصل به آن به دیسک برخورد می‌کند تا دیسک سرعت خود را کاهش داده و در نهایت، چرخ‌های خودرو متوقف شوند

دیسک ترمز خودرو از جنس فولاد ضد زنگ، چدن مخصوص، سرامیک کربنی، تیتانیوم یا آلومینیوم‌های مخصوص ساخته می‌شود که هر یک در خودروهای خاصی به کار می‌روند و کاربردهای مختلفی دارند. بااین‌حال، دیسک‌های فولادی در دنیای امروز خودروسازی کاربرد بیشتری دارند

دیسک ترمز ممکن است معمولی و با طراحی ساده‌تر یا از نوع خنک‌شونده باشد. دیسک‌های خنک‌شونده نیز خود به انواع مختلف موج‌دار، سوراخ‌دار، دارای شیار  و ترکیبی از شیار و سوراخ تقسیم می‌شوند

استارت خودرو

استارت خودرو مهم‌ترین قطعه برای به حرکت در آمدن وسیله‌ی نقلیه به شمار می‌رود. انواع استارت خودرو عملکردی شبیه به یکدیگر دارند. این وسیله نوعی موتور برقی است که با گشتاور بالایی که دارد، پیستون خودرو که روی سیلندرها تعبیه شده به حرکت وادار می‌کند. در نتیجه، موتور وسیله‌ی نقلیه‌ی شما شروع به کار می‌کند. در واقع، زمانی که سوئیچ خودرو را در جای خود می‌چرخانید، جریان برق به قطعه‌ی استارت می‌رسد. سپس، مراحلی که گفته شد، طی می‌شوند

اجزای استارت خودرو عبارت‌اند از

دنده سر استارت

آهن ربای مخصوص

زغال استارت

اهرم جلو برنده

اتصالگر زغال استارت

سلنوئید

فنر برگشت

استارت خودرو ممکن است از نوع برقی یا سایر انواع نظیر پنوماتیکی، هیدرولیکی، گیربکسی و اینرسی باشد. در صورتی که استارت یک خودرو از کار بیفتد، آن خودرو قادر به حرکت نخواهد بود و باید فوراً تعمیر شود. تعمیر این قطعه نیز به تجهیزات و امکانات خاص و همچنین مهارت و تجربه نیاز دارد. بنابراین، حتماً باید توسط یک تعمیرکار خودرو انجام شود

وایر شمع خودرو

شمع خودرو به قطعه‌ای از موتور آن گفته می‌شود که با جرقه زدن به احتراق سوخت در موتور خودرو کمک می‌کند. این قطعه روی سیلندر خودروها تعبیه می‌شود. وایر شمع به کابل یا قطعه‌ای می‌گویند که انرژی را از دلکو یا کوئل به این قطعه می‌رساند

هر شمع خودرو یک کابل یا وایر دارد. این وایر خود از پنج جزء اصلی تشکیل می‌شود که کاهش‌دهنده‌ی پارازیت، عایق، بخش رسانا، الیاف تقویت‌کننده‌ی مقاوم در برابر گرما و روکش سیلیکونی وایر هستند. وایر شمع خودرو ممکن است از نوع ابریشمی (با بخش رسانای درست شده از لاتکس و سیلیکون و کاهش‌دهنده‌ی پارازیت ابریشمی)، سیمی (با بخش رسانای درست شده از فولاد یا مس) و بوبین‌دار (با بخش رسانای درست شده از کروم یا نیکل و بوبین نویزگیر) باشد

وایر شمع هر خودرو ممکن است تا چندین کیلومتر عمر داشته باشد. معمولاً طول عمر تخمینی این قطعه از انواع لوازم یدکی خودرو روی بسته‌ی محصول درج می‌شود

فن و پروانه‌ی خودرو

پروانه و فن جزو سیستم خنک‌کننده‌ی وسایل نقلیه هستند و این اجزا به کاهش حرارت ناشی از احتراق سوخت در موتور خودرو کمک کرده و باعث کاهش اختلالات ناشی از این عملکرد در خودرو می‌شوند. فن و پروانه‌ی خودرو از انواع لوازم یدکی خودرو هستند که هر کسی می‌تواند آن‌ها را به خوبی تشخیص دهد اما این قطعات چگونه کار می‌کنند؟

پس از احتراق بنزین یا سوخت خودرو در موتور، این قطعه گرم می‌شود. این گرما برای اینکه قابل کنترل باشد، به آب داخلی خودرو که از طریق قطعه‌ای به نام واتر پمپ به دور موتور می‌چرخد، می‌رسد. این آب برای خنک شدن و چرخش دوباره به جریان هوا نیاز دارد. در نتیجه، به رادیاتور خودرو انتقال می‌یابد تا در آنجا خنک شود. این عمل خنک‌کنندگی نیز توسط فن و پروانه‌ی خودرو صورت می‌گیرد

فن و پروانه خودرو اغلب یکی در نظر گرفته می‌شوند اما دو قطعه‌ی متفاوت هستند. فعالیت پروانه‌ی خودرو معمولاً با سروصدای زیاد همراه است اما فن صدای کمتری دارد. فن نوعی وسیله‌ی الکتریکی است که با برق تولید شده در باتری خودرو کار می‌کند. در مقابل، پروانه از انرژی تولید شده در موتور خودرو استفاده می‌کند. فن در مقایسه با پروانه در هر سرعتی به خوبی کار می‌کند اما پروانه در سرعت‌های کمتر، اغلب به خوبی کار نمی‌کند

معمولاً در صورت خرابی قطعات فن یا پروانه، صداهایی عجیب از بخش جلویی خودرو به گوش می‌رسد، آب رادیاتور داغ می‌شود یا واتر پمپ خودرو از کار میفتد. در این موارد، یک تعمیرکار حرفه‌ای می‌تواند بهترین قطعه برای تعمیر خودروی شما را پیشنهاد داده و آن را به درستی در جای خود نصب کند

لوازم برقی خودرو

یکی دیگر از انواع لوازم یدکی خودرو که آشنایی با آن برای هر راننده‌ای ضرورت دارد، لوازم برقی خودرو است. این لوازم انرژی مورد نیاز خود را از باتری خودرو دریافت می‌کنند و خود انواع مختلفی دارند. از جمله مهم‌ترین لوازم برقی خودرو عبارت‌اند از

برف پاک‌کن: مهم‌ترین قطعه‌ی برقی خودرو که با آن بیش از همه سروکار داریم، برف پاک‌کن است. این وسیله تعبیه شده روی شیشه‌ی جلویی خودرو، به راننده این امکان را می‌دهد که هر گونه آلودگی مزاحم برای کنترل خودرو و مشاهده‌ی مسیر روبه‌روی خود را از بین ببرد. این قطعه با انرژی الکتریکی تولید شده در خودرو کار می‌کند و انواع پیشرفته‌ی آن اجزایی نظیر سنسور باران دارند

واتر پمپ: همان‌طور که اشاره شد، واتر پمپ یکی از اجزای سیستم خنک‌کننده‌ی هر خودرویی است. این وسیله روی سیلندر خودرو و جایی در کنار قطعه‌ی دیگری به نام تسمه تایم قرار دارد. واتر پمپ مایع خنک‌کننده‌ی موتور خودرو را از سمت رادیاتور به موتور و بالعکس هدایت می‌کند

دینام: دینام خودرو اصلی‌ترین منبع برای تأمین برق این وسیله‌ی نقلیه به شمار می‌رود و اجزایی مانند تسمه و زغال دارد که باید به موقع بررسی و تعویض شوند. بررسی دینام خودرو توسط یک تعمیرکار حرفه‌ای، پیش از سفرهای طولانی‌مدت اقدامی ضروری است. این موضوع زمانی اهمیت می‌یابد که علائم خرابی دینام نظیر روشن شدن چراغ باتری پس از روشن کردن خودرو را مشاهده کنید

کلام آخر

لوازم یدکی هر خودرو برای سالم ماندن و حرکت آن به بهترین شکل ممکن ضرورت دارند. این لوازم و قطعات به بخش‌های مختلف خودرو مربوط می‌شوند و هر یک مسئولیت کنترل عملکرد خودرو در بخش‌های مختلف را بر عهده دارند. برخی از لوازم خودرو نیز تزیینی هستند یا نداشتن آن‌ها موجب عدم حرکت خودرو نمی‌شود. وسایلی نظیر آفتابگیر خودرو یا روکش فرمان و صندلی‌های خودرو در این دسته جا می‌گیرند

انواع لوازم یدکی خودرو ممکن است اصلی یا تقلبی باشند. متأسفانه برخی افراد سودجو لوازمی با شباهت فراوان به لوازم اصلی تولید می‌کنند و در بازار با قیمت‌های کمتر به فروش می‌رسانند. بنابراین، همیشه هنگام خرید لوازم یدکی خودرو دقت کنید. ارزان بودن یک قطعه همیشه به معنای کاربردی بودن و کیفیت بالای آن نیست. ممکن است قطعات و لوازم یدکی تقلبی با مارک‌ها و طراحی بسیار شبیه به لوازم اصلی شما را دچار مشکلات بسیاری کنند

بنابراین، توصیه می‌کنیم که اولاً از نمایندگی‌های معتبر لوازم یدکی خودرو یا فروشگاه‌های معتبر و قابل اعتماد خرید کنید. ثانیاً پیش از خرید هر یک از لوازم یدکی و قطعات خودرو، ابتدا از اصل بودن این قطعات و مناسب بودن آن‌ها برای خودروی خود مطمئن شوید. به این ترتیب، با خرید لوازم یدکی جدید همیشه از سلامت خودروی خود اطمینان حاصل می‌کنید